CIT estoński – jak go liczyć? Kompleksowy przewodnik

Estoński CIT, od momentu swojego wprowadzenia w Polsce 1 stycznia 2021 roku stał się prawdziwą rewolucją w sposobie rozliczania podatku dochodowego od osób prawnych. Umożliwia on firmom znaczną optymalizację podatkową, pozwalając na odroczenie momentu opodatkowania zysku aż do chwili jego wypłaty.

Dzięki estońskiemu CIT spółka może skupić się na reinwestowaniu zysku w działalność gospodarczą, zamiast cyklicznego płacenia zaliczek podatkowych. W tym artykule pokażemy Ci jak obliczać cit estoński, na co zwrócić uwagę, a także przytoczymy przykład obliczeń i poradę eksperta Biura Rachunkowego EFEKTA.

CIT estoński – jak go liczyć?

W estońskim CIT kluczowy jest zysk netto spółki. Jednak inaczej niż w klasycznym systemie CIT, podatek dochodowy nie jest płacony na bieżąco, lecz dopiero przy wypłacie zysku wspólnikom (np. w formie dywidendy).

Podstawowe kroki:

Obliczenie zysku netto – wyniku finansowego netto za dany okres opodatkowania.
Określenie wysokości wypłaty – ile z zysku ma zostać wypłacone wspólnikom.
Obliczenie podatku CIT od wypłacanego zysku:

dla małych podatników – 10% podstawy opodatkowania,
dla pozostałych – 20% podstawy opodatkowania.

Obliczenie podatku od dywidendy wypłacanej udziałowcom – standardowo 19%, z możliwością pomniejszenia (90% lub 70% ulgi).

Podatek z tytułu ukrytych zysków (np. pożyczki dla udziałowców) czy wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą również należy opodatkować ryczałtem na bieżąco.

Szukasz biura rachunkowego, które zadba o księgowość Twojej spółki? Skorzystaj z oferty naszego biura rachunkowego w Warszawie EFEKTA.

Czym jest estoński CIT i kogo dotyczy?

Estoński CIT, czyli ryczałt od dochodów spółek, jest alternatywną formą opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT) dla spółek kapitałowych, takich jak spółka z o.o., prosta spółka akcyjna czy spółka akcyjna.

Aby przejść na estoński CIT, należy spełnić kilka warunków, zgodnie z art. 28c ustawy o CIT:

przychody pasywne (np. odsetki, dywidendy) nie mogą przekraczać 50% wszystkich przychodów spółki,
zatrudnienie co najmniej trzech pracowników (niebędących udziałowcami),
udziałowcami muszą być wyłącznie osoby fizyczne,
brak udziałów w innych podmiotach,
brak obowiązku sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR,
złożenie zawiadomienia do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego.

Co ważne, nowo powstałe przedsiębiorstwa również mogą wybrać ryczałt od dochodów spółek, nawet jeśli jeszcze nie osiągnęły odpowiedniego poziomu zatrudnienia – zgodnie z przepisami mają na to dodatkowy czas na spełnienie warunków.

Przykład obliczeń

Załóżmy, że spółka z o.o. w 2024 roku wypracowała zysk netto 1 000 000 zł.

Obliczenia:

Podatek CIT (10%): 100 000 zł.
Zysk do wypłaty: 1 000 000 zł (przed opodatkowaniem dywidendy).
Podatek od dywidendy (19%): 190 000 zł.
Pomniejszenie podatku (90%): 90 000 zł.
Podatek od dywidendy po pomniejszeniu: 100 000 zł.

Łączne obciążenie podatkowe:
100 000 zł (CIT) + 100 000 zł (PIT od dywidendy) = 200 000 zł, co daje efektywną stawkę 20%.

Dla porównania, klasyczny CIT skutkowałby stawką 26,29%!

Kluczowe pojęcia w obliczeniach estońskiego CIT

Zysk spółki – wynik finansowy netto, który jest podstawą do wyliczenia podatku.
Wypłata zysku – dywidenda lub inne świadczenia na rzecz udziałowców.
Dochód z ukrytych zysków – świadczenia dla wspólników poza regularną wypłatą dywidendy.
Przychód i dochód – rozróżnienie ważne przy obliczaniu podstaw opodatkowania.
Wynik finansowy netto – zgodnie z ustawą o rachunkowości.

Co jeszcze podlega opodatkowaniu ryczałtem?

Ryczałtem opodatkować trzeba również:

ukryte zyski,
wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą,
zyski netto przy zakończeniu ryczałtu,
zmiany wartości składników majątku (np. przekształcenia),
dopłaty przy podziale lub łączeniu spółek.

Warto pamiętać, że stawka podatku wynosi 10% lub 20% w zależności od wielkości podatnika.

Porada eksperta Biura Rachunkowego EFEKTA

„Przy przejściu na estoński CIT kluczowe jest odpowiednie przygotowanie sprawozdania finansowego i analiza struktury przychodów. Zwróć uwagę na ewentualne ukryte zyski – mogą one niespodziewanie zwiększyć podstawę opodatkowania. Warto przed przejściem na estoński CIT skonsultować się z doradcą podatkowym, aby uniknąć pułapek podatkowych.”

– Ekspert Biura Rachunkowego EFEKTA

Chcesz przejść na estoński CIT? Nasze biuro rachunkowe EFEKTA pomoże Ci na każdym etapie.

Dlaczego w estońskim CIT nie pomniejszamy podstawy opodatkowania dywidendy o zapłacony CIT?

W przypadku spółek opodatkowanych tradycyjnie, cała procedura jest dość intuicyjna: od wypracowanego zysku brutto płacimy podatek CIT (np. 9% lub 19%), a następnie dopiero od zysku netto obliczamy i potrącamy podatek od dywidendy (PIT od dywidendy).

Natomiast w estońskim CIT mechanizm wygląda inaczej – na pierwszy rzut oka nawet nieco nielogicznie. Podstawą opodatkowania zarówno dla podatku CIT, jak i później dla podatku od dywidendy, jest ta sama kwota zysku netto, bez wcześniejszego pomniejszania jej o należny podatek dochodowy.

Dlaczego? Wyjaśnienie tkwi w zasadach rachunkowości oraz w konstrukcji estońskiego ryczałtu:

Zysk netto za dany rok jest „zamykany” w momencie sporządzenia sprawozdania finansowego oraz zamknięcia ksiąg rachunkowych.
Po zamknięciu ksiąg nie można już wstecznie zmieniać zarejestrowanego wyniku finansowego – jest on „nienaruszalny” (art. 12 ust. 4 ustawy o rachunkowości).
Z tego względu, nawet jeśli podatek CIT od zysku zostanie zapłacony później (np. w kolejnym roku podatkowym), nie może on wpłynąć na zmianę wysokości zysku netto za wcześniejszy rok.

W praktyce oznacza to, że kiedy wypłacamy wspólnikom dywidendę z zysku osiągniętego np. w 2022 roku, podstawą do opodatkowania zarówno CIT-em, jak i później PIT-em, jest pełna kwota tego zysku netto. Nawet jeśli CIT za ten rok zostanie zapłacony dopiero w 2023 roku.

Podatek CIT, który spółka zapłaci w związku z wypłatą tego zysku, obciąży wynik finansowy dopiero w roku, w którym rzeczywiście został uiszczony – wpływając tym samym na wysokość zysku netto w kolejnych okresach rozliczeniowych.

Przykład krok po kroku:

Załóżmy, że spółka stosuje estoński CIT i działa według obniżonej stawki 10%.

2022 rok:

Zysk brutto za 2021 rok: 1 000 000 zł.
Zapłacony CIT za 2021: 0 zł (nie został jeszcze zapłacony).
Zysk netto za 2021: 1 000 000 zł.
Kwota przeznaczona do podziału i wypłaty jako dywidenda: 1 000 000 zł.
Podatek CIT do zapłaty w 2023 roku: 100 000 zł.
PIT od dywidendy (19% po pomniejszeniu ulgi): 100 000 zł.

Łączne obciążenia podatkowe dla tego zysku: 200 000 zł.

2023 rok:

Zysk brutto za 2022 rok: 1 000 000 zł.
Zapłacony CIT za 2022 rok (czyli z 2022 roku, ale płacony w 2023): 100 000 zł.
Zysk netto za 2022 rok: 900 000 zł.
Kwota przeznaczona do podziału: 900 000 zł.
Podatek CIT do zapłaty w 2024 roku: 90 000 zł.
PIT od dywidendy: 90 000 zł.

Łączne obciążenia podatkowe dla tego zysku: 180 000 zł.

2024 rok:

Zysk brutto za 2023 rok: 1 000 000 zł.
Zapłacony CIT za 2023: 90 000 zł.
Zysk netto za 2023 rok: 910 000 zł.
Kwota przeznaczona do wypłaty: 910 000 zł.
Podatek CIT do zapłaty w 2025 roku: 91 000 zł.
PIT od dywidendy: 91 000 zł.

Łączne obciążenia podatkowe: 182 000 zł.

Chcesz przejść na Estoński CIT? Skorzystaj z profesjonalnego wsparcia Biura Rachunkowego EFEKTA!

Przejście na estoński CIT to świetny sposób na zoptymalizowanie podatków i zwiększenie płynności finansowej Twojej firmy, ale wymaga starannego przygotowania i spełnienia wielu warunków ustawowych. Dlatego nie ryzykuj nieprawidłowości – skorzystaj z kompleksowej księgowości dla spółek i wsparcia Biura Rachunkowego EFEKTA.

Nasi eksperci przeprowadzą Cię przez cały proces krok po kroku: od analizy warunków i przygotowania niezbędnych dokumentów, aż po prawidłowe wdrożenie nowego systemu rozliczeń i bieżące doradztwo podatkowe.

Dzięki naszej pomocy możesz mieć pewność, że Twoja spółka w pełni wykorzysta wszystkie korzyści, jakie daje ryczałt od dochodów spółek, zgodnie z przepisami o CIT i najlepszymi praktykami rynkowymi. Postaw na bezpieczeństwo i skuteczność – postaw na EFEKTA!

Podsumowanie – czy warto przejść na estoński CIT?

Przejście na estoński CIT to atrakcyjna opcja dla przedsiębiorstw, które chcą inwestować zysk we własny rozwój, zamiast wypłacać go w postaci dywidendy. Elastyczność w określaniu momentu opodatkowania, niższa efektywna stawka podatkowa oraz uproszczenia w zakresie ewidencji podatkowej (brak konieczności kalkulacji podatkowych kosztów uzyskania przychodu czy amortyzacji) to niezaprzeczalne atuty tego rozwiązania.

Jednakże, jak w przypadku każdej formy opodatkowania, konieczne jest dokładne przestrzeganie przepisów ustawy o CIT i świadome planowanie działalności gospodarczej.

Estoński CIT to świetne narzędzie do zwiększenia konkurencyjności polskich firm – jeżeli dobrze je wykorzystać. Zastanawiasz się, czy estoński CIT jest dla Ciebie? Zapraszamy na konsultacje w naszym biurze rachunkowym w Warszawie.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

1. Kto może skorzystać z estońskiego CIT?

Estoński CIT – dla kogo? Z estońskiego CIT mogą skorzystać spółki kapitałowe, takie jak spółka z o.o., spółka akcyjna, prosta spółka akcyjna, a także niektóre spółki osobowe (komandytowe, komandytowo-akcyjne). Warunkiem jest m.in. odpowiednia struktura przychodów i zatrudnienia oraz udziałowcami muszą być wyłącznie osoby fizyczne.

2. Na czym polega korzystanie z estońskiego CIT?

Korzystanie z estońskiego CIT polega na tym, że podatek CIT jest płacony dopiero przy wypłacie zysku wspólnikom, a nie na bieżąco od osiąganych dochodów. Umożliwia to bardziej elastyczne zarządzanie finansami firmy w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.

3. Jak ustalić podstawę opodatkowania w estońskim CIT?

Podstawę opodatkowania ustala się jako wartość dochodu z tytułu podzielonego zysku, czyli zysku przeznaczonego do wypłaty udziałowcom w wyniku uchwały o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto. W przypadku innych operacji uwzględnia się także np. dochód z przekształcenia czy dochód z tytułu ukrytych zysków.

4. Czym różni się estoński CIT 2.0 od pierwotnej wersji?

Estoński CIT 2.0 to zaktualizowana, uproszczona wersja systemu, wprowadzona ustawą CIT, która od 2022 roku pozwala większej liczbie spółek na wdrożenia estońskiego CIT, eliminując niektóre wcześniejsze ograniczenia, np. limity przychodów.

5. Jak wygląda rozliczenie podzielonego zysku?

Rozliczenia w estońskim CIT dotyczą całego dochodu z tytułu podzielonego zysku. Podatek CIT płaci się od pełnej kwoty zysku netto wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem, bez jego pomniejszania o wcześniejsze obciążenia podatkowe.

6. Czy wypłata zaliczki na poczet dywidendy podlega opodatkowaniu estońskim CIT?

Tak, wypłata zaliczki na poczet dywidendy również podlega opodatkowaniu estońskim CIT. Taką wypłatę traktuje się analogicznie jak regularną dywidendę przeznaczoną do wypłaty udziałowcom.

7. Jakie dochody podlegają opodatkowaniu estońskim CIT?

Podlega opodatkowaniu estońskim CIT każdy dochód odpowiadający wysokości zysku netto wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem w części przeznaczonej do wypłaty, a także dochód z przekształcenia, ukryte zyski, dochód z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat oraz inne świadczenia na rzecz wspólników.

8. Czy trzeba złożyć zawiadomienie o wyborze estońskiego CIT?

Tak, aby spółka mogła skorzystać z opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, konieczne jest złożenie zawiadomienia o wyborze tej formy rozliczeń do właściwego urzędu skarbowego – najpóźniej do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego.

9. Jakie są stawki estońskiego CIT?

Stawki estońskiego CIT wynoszą 10% dla małych podatników i firm rozpoczynających działalność, oraz 20% dla pozostałych spółek. W porównaniu do tradycyjnego CIT daje to wyraźne oszczędności podatkowe.

10. Czy wszystkie spółki mogą być objęte estońskim CIT?

Nie każda spółka może być objęta estońskim CIT. Ograniczenia wynikają z zasad opodatkowania przewidzianych w ustawie CIT, m.in. dotyczących rodzaju działalności, struktury właścicielskiej i źródeł przychodu. Dlatego przed przejściem warto skonsultować się ze specjalistami, aby mieć pewność, że firma spełnia wszystkie warunki wdrożenia estońskiego CIT bądź odpowiednio się do tego przygotować.